Rowery Sputnik – niuanse i charakterystyka

Choć przemysł i technologia rozwijają się dziś skokowo i większość dzisiejszych osiągnięć jest dostępna dla każdego, to w każdej dziedzinie znajdą się koneserzy zabytkowych rzeczy z przeszłości. Niektórzy zbierają stare aparaty fotograficzne, inni płyty winylowe z całego świata, a jeszcze inni polują na zabytkowe rowery.

O dziwo, w dzisiejszej szerokiej ofercie uphillowych hardtaili i dwusuwów, stylowych rowerów miejskich i dynamicznych szosówek, znajdziemy sporo modeli vintage z przeszłości. Co więcej, są ludzie, którzy nadal z wielką przyjemnością jeżdżą na radzieckich rowerach. I nie dlatego, że nie mogą kupić nowego roweru – bardziej cenią sobie starego, dobrego Sputnika niż markowego Land Rovera czy Audi. Dlatego dziś zaglądamy w przeszłość, aby dowiedzieć się, jakie są dobre rowery z czasów radzieckich i dlaczego niektórzy rowerzyści nie spieszą się z przesiadką na nowoczesne modele.

Niuanse rowerów Sputnik

Są one atrakcyjne nie tylko dla kolekcjonerów i fanów epoki radzieckiej. Rowery Sputnik są wciąż sprawne i zdolne do pokonywania znacznych dystansów, co oznacza, że dla miłośników klasyki cieszą się dużym zainteresowaniem. Co więcej, jeśli szukasz, możesz łatwo znaleźć kilka społeczności rowerowych, których członkowie mają głębokie uznanie dla starszych rowerów. Ci rowerzyści aktywnie komunikują się ze sobą, dzieląc się wskazówkami dotyczącymi konserwacji i napraw rowerów, a także przekazując sobie cenne części i komponenty do niestandardowych modeli.

Rower Sputnik z czasów ZSRR to niezła baza do przebudowy garażu. Wszakże wyposażenie techniczne roweru, mimo ogromnej liczby przeżytych lat, pozostaje w całkiem użytkowym stanie. I nie ma w tym nic dziwnego, bo Związek Radziecki to szczególna epoka, w której tworzono rzeczy na wieki. Dlatego „sputniki” często stają się podstawą do stworzenia własnego modelu.

„Sputniki” były produkowane przez Charkowskie Zakłady Rowerowe (KHVZ). Przedsiębiorstwo powstało w połowie lat 20. W ciągu zaledwie kilku lat KhVZ osiągnął pozycję lidera w kraju, uruchamiając produkcję:

• dziecięcych rowerków 3-kołowych;
• modele torów;
• rowery szosowe;
• rowery dla nastolatków;
• modele dla profesjonalnych sportowców.

Z rowerów Sputnik, jeśli mówimy konkretnie o rowerach Sputnik, korzystają przede wszystkim zwykli ludzie, którzy prowadzą aktywny tryb życia. W rzeczywistości są to modele turystyczne, charakteryzujące się miękkim siodłem i dość mocną ramą. Oczywiście twórcy dobrze popracowali nad jakością montażu, dostarczając wszystkim „satelitom” wysokiej jakości komponenty.

Seria rowerów o typowo radzieckiej nazwie „Sputnik” produkowana była w latach 60-80 ubiegłego wieku. Linia była reprezentowana przez 6 modeli rowerów turystycznych. Obecnie KHVZ nadal istnieje, ale działa pod inną nazwą – VODAN. Pomimo faktu, że zakład długo bezpiecznie przetrwał upadek ZSRR, a dziś jest w dość dobrej sytuacji, satelity nie dostał się do kapitalizmu, i pozostał echo epoki radzieckiej.

Historia gamy modeli

Seria radzieckich rowerów Sputnik była produkowana przez 20 lat. Wszystkie modyfikacje skierowane były do dorosłych kolarzy prowadzących aktywny tryb życia. Chronologicznie linię modelową można przedstawić w następujący sposób:

1. „Sputnik B-34” – model startowy. Rower był montowany w latach 1961-1964. Główne cechy: hamulce ręczne, sportowa kierownica, 3-biegowa skrzynia biegów. W skład podstawowego wyposażenia wchodziła torba z narzędziami do napraw oraz kompaktowa pompka.
2. „Sputnik B-37. Model ten był produkowany od 1964 do 1987 roku. Projektanci zmodernizowali rower, poprawiając hamulce i ergonomię siodła. Atrakcją roweru był montaż zapadki na tylnej piaście. Zamontowano kierownicę w stylu sportowym i pedały dotykowe, aby zmaksymalizować masę i uzyskać lepszą aerodynamikę. W skład podstawowego wyposażenia wchodziła ta sama torba narzędziowa i pompka do pompowania kół, dzwonek do rarytasów, części do grzechotki oraz osprzęt elektryczny.
3. „Sputnik B-39. Model produkowany przez KVZ w latach 1968-1973. Rower był praktycznie nie do odróżnienia od swojego poprzednika. Ale eksperci potrafili rozpoznać różnice w ciągu kilku sekund. B39 miał stalowe lub duraluminiowe obręcze, lepsze przerzutki i solidne pedały zapewniające dobrą przyczepność. Rama, przedni widelec i osłony kół zostały ozdobione kolorową emalią i subtelnymi naklejkami. Co więcej, metalowe elementy zostały pokryte warstwą chromu.
4. „Sputnik B-301. Był to zupełnie nowy model, który według oficjalnych dokumentów przeznaczony był do wyjazdów służbowych, podróży i spacerów. Posiadał 4-biegową skrzynię biegów, wyściełane siodło i pedały ze sprzęgłem. Dostępne były dwie wersje: model podstawowy i model zaawansowany. Do podstawowego wyposażenia należała ta sama torba narzędziowa, odblaski rufowe, dzwonek i mała skrzynka na bagażniku. Za dodatkową opłatą CVZ wyposażył jednak rower także w przedni bagażnik, lusterko wsteczne, dynamo i reflektor. B-301 był montowany na zamkniętej ramie z hamulcami ręcznymi typu pincer. Ostatnia partia rowerów została wypuszczona w 1975 roku.
5. Wersja 153-414. Motocykl był produkowany od 1975 do 1977 roku. Model ten do dziś przez wielu uważany jest za klasycznego „turystę”. Z dość sztywnym siodełkiem, pedałami typu „stompbox” i 3 lub 4-gwiazdkową tylną piastą nie zabrałby Cię daleko, ale można by na nim jeździć na wycieczki po okolicy. Podobnie jak poprzednik, wersja „153-414” dostępna jest w dwóch konfiguracjach. Rozbudowane wyposażenie różni się jedynie obecnością zbiornika na tłuszcz.
6. Wersja 153-424. Model ten był produkowany od 1978 do 1982 roku i przeznaczony głównie dla rowerzystów rekreacyjnych. Później jednak, wraz z wprowadzeniem tylnego bagażnika, rower stał się odpowiedni także dla podróżników. Rama została wykonana z cieńszych rur stalowych, a siodełko z tworzywa sztucznego, co ostatecznie znacznie obniżyło wagę roweru. Model ten wyposażony był w skrzynię biegów o 8 przełożeniach. Rozmiar kół w rowerze wynosił 26 cali.

Jak widać, gama modelowa „satelitów” nie jest wcale taka mała w odniesieniu do epoki, w której odbywała się produkcja legendarnych motocykli. Co więcej, są pasjonaci, którzy do dziś jeżdżą na tych właśnie motocyklach. A trzeba przyznać, że zakres wykorzystania „satelitów” jest dziś dość szeroki.

Tuning rowerów Sputnik w dzisiejszych czasach

Dziś „satelitów” już nie ma, ale dzięki grawitacji człowieka postsowieckiego do przeszłości i jego nostalgicznych zapędów, odpowiednio duża liczba żelaznych koni miała szansę na drugie życie.

Tuning radzieckich motocykli to w dzisiejszych czasach bardzo powszechne zjawisko. Jest to szczególnie odczuwalne na specjalistycznych forach, gdzie komunikują się pasjonaci zajmujący się renowacją i modernizacją radzieckich rowerów. Należy zauważyć, że wielu użytkowników okresowo chwali ramy „satelitarne”, które po kilkudziesięciu latach pozostają równie mocne i trwałe – wystarczą kosmetyczne naprawy i rama na nowy rower gotowa.

Eksperymentatorzy zakładają starym satelitom nowoczesne „rogi” na pchlich targach szukając skórzanych siodełek lub zamawiają produkty u rzemieślników, próbując wyposażyć rower „Shiman” i entuzjastycznie dzielą się ze sobą wynikami swoich przeróbek. Muszę przyznać, że to bardzo rozrywkowy i co najważniejsze – skuteczny. Jeśli masz wątpliwości, spróbuj znaleźć wyniki tych eksperymentów – będziesz bardzo zaskoczony, widząc tradycyjne „satelity” w nowej roli. Pomimo obecności nowoczesnych komponentów, modele zachowują unikalną sowiecką epokę i ducha tamtych czasów.

Przywrócenie takich „dinozaurów” to szansa na udowodnienie sobie, że nic nie jest niemożliwe. Spróbuj wziąć i założyć na ramę starego roweru nowoczesne mechanizmy. To nie jest takie proste, panowie. Czeka Cię długie i skrupulatne poszukiwanie części zamiennych na pchlich targach, wyszperanych na forach i u demontażystów rowerów, a potem dokładne dopasowanie detali do siebie. Podsumowując, renowacja rowerów to świetna zabawa.

Odrestaurowane i przebudowane rowery Sputnik znalazły swoją kategorię wielbicieli. Rowery cieszą się dużym zainteresowaniem wśród profesjonalnych fotografów. Na pewno wielu z Was widziało kilka zdjęć z pięknymi dziewczynami na tle wiejskich krajobrazów z zabytkowym rowerem – tak to modelki vintage są w modzie wśród fotografów. Co więcej, wiele osób jeździ na tych rowerach codziennie. Pomimo faktu, że dziś ogromny wybór rowerów z Ameryki, Europy, a nawet Australii jest dostępny dla rosyjskich użytkowników, wielu nadal jeździ na sportowych „undershosseynik” z czasów radzieckich.

Wniosek

Epoka ZSRR pozostawiła po sobie bogate dziedzictwo, które, jak pokazuje życie, nawet dziś znajduje swoich wielbicieli. Rowery Sputnik to cenna pozycja kolekcjonerska, która stanie się żywym świadectwem ogromnej warstwy w historii rowerów retrakcyjnych. Rowery Sputnik to także okazja do zaprezentowania swojego talentu, kreatywności i umiejętności inżynierskich, bo nie ma większego powodu do dumy niż rower składany ręcznie.